Σχόλια της ΕΣΕΕ για την κατάσταση σε Ευρωζώνη και Ελλάδα

Ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poors έβαλε στόχο το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) και προειδοποίησε για άμεση υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας δεκαπέντε χωρών της Ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και τα έξι ισχυρότερα οικονομικά της μέλη, Γαλλία, Αυστρία, Φινλανδία, Ολλανδία, Λουξεμβούργο ακόμα και την ίδια τη Γερμανία. Η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των έξι αυτών χωρών βρισκόταν μέχρι σήμερα στην καλύτερη δυνατή βαθμίδα (τριπλό Α), αλλά ο οίκος έκρινε πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι συνέπειές τους είναι πολύ πιθανό να επιδεινώσουν περαιτέρω την κατάσταση στην Ευρωζώνη. Υπενθυμίζεται πως στα τέλη Νοεμβρίου είχε προβεί σε ανάλογες προειδοποιήσεις και η Moody’s, κρίνοντας πως η κρίση χρέους θα επηρέαζε αρνητικά τη βαθμολογία πολλών ευρωπαϊκών χωρών.

Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει τη θέση πως η κρίση χρέους δεν επηρεάζει μόνο την Ελλάδα. Η ατολμία των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και κυρίως της Γερμανίας, η αβεβαιότητα που επικρατούσε αλλά και επικρατεί στις αγορές καθώς και οι υπερβολικές καθυστερήσεις στη λήψη καίριων αποφάσεων ήταν σίγουρο πως θα οδηγούσαν στη σημερινή κατάσταση. Δεν έγινε ποτέ αντιληπτό πως το «ελληνικό πρόβλημα» ήταν και είναι στην ουσία ευρωπαϊκό, με την Ελλάδα να είναι απλά η πρώτη χωρά που δέχεται τις συνέπειες. Τώρα που η κρίση αρχίζει να κάνει αισθητή την παρουσία της ακόμα και στις πλέον ισχυρές χώρες της Ευρωζώνης, οι ανησυχίες, όχι μόνο για την επιβίωση του ευρώ αλλά και για την ίδια την παγκόσμια οικονομία, πολλαπλασιάζονται με γεωμετρική πρόοδο. Ίσως η διέξοδος από την κρίση θα έπρεπε να βρεθεί μέσα από συνεργασία, χωρίς ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα και τεράστιο κοινωνικό κόστος.
Όταν δεν ακολουθείται μία τέτοια διέξοδος για να ορθοποδήσει μία χώρα αλλά επιβάλλονται και εφαρμόζονται πολιτικές τύπου μνημονίου, τα επιθυμητά αποτελέσματα δεν επιτυγχάνονται ποτέ. Αντίθετα, κάθε απόκλιση από το στόχο γεννά και νέα μέτρα απομακρύνοντας μας από το όνειρο της ανάκαμψης. Ειδικότερα, τα έσοδα για την Ελλάδα εμφανίζονται μειωμένα για το μήνα Νοέμβριο κατά 13,3% παρά τη σειρά των μέτρων που έχουν μέχρι σήμερα θεσμοθετηθεί. Από την αρχή του έτους έχουν εισπραχθεί 15,7% λιγότερα έσοδα από τα προϋπολογισμένα, δηλαδή σε απόλυτα μεγέθη 43 έναντι 51 δις. Αν ληφθεί υπόψη ότι η αναμενόμενη ύφεση σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ θα κλείσει φέτος στο 6,1% αντί του 5,5%, νέα εισπρακτικά μέτρα θεωρούνται πλέον δεδομένα, παρά τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για το αντίθετο. Η διαφορά του 0,6% δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη, αφού μεταφράζεται σε απώλειες της τάξεως του 1,4 δις, μη συμπεριλαμβανομένων των δευτερογενών επιπτώσεων σε ανεργία, έσοδα, ρευστότητα και κοινωνική ανέχεια.

Η εκτίναξη της ανεργίας αναμένεται την διετία 2012-2013 στα επίπεδα του 21%, ενώ μια αναιμική ανάπτυξη κατά 0,5% προβλέπεται από το 2013 και μετά.
Η αντίδραση των Βρυξελλών από την απειλή της S&P περιορίζεται σε ανακοινώσεις προβληματισμού και αναμένονται εξελίξεις από την έκβαση της Συνόδου Κορυφής.
Και όλα αυτά ενώ η ελληνική αγορά δεν έχει ακόμα πιάσει πάτο και διανύουμε μια κρίσιμη περίοδο Χριστουγέννων, κατά την οποία μία ολόκληρη κοινωνία βρίσκεται κυριολεκτικά σε απόγνωση.