«Kαμπανάκι» από τους επιστήμονες για τη θέρμανση με καυσόξυλα

Της Μανταλένας Πίου
mpiou@pegasus.gr

Aιθαλομίχλη που πνίγει τους κατοίκους των πόλεων, καθίζηση των πωλήσεων πετρελαίου θέρμανσης και των φορολογικών εσόδων του δημοσίου, υπερφόρτωση του ηλεκτρικού συστήματος στα όρια των αντοχών του και νοικοκυριά που αδυνατούν να θερμανθούν ήταν ο πρώτος απολογισμός από το μέτρο της εξίσωσης των φόρων στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης.

Στόχος του μέτρου ήταν η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου ανάμεσα στο ντίζελ κίνησης και θέρμανσης, όμως ούτε αυτό φαίνεται να επιτυγχάνεται, καθώς οι επιτήδειοι προωθούν το αφορολόγητο και υψηλότερης περιεκτικότητας σε θείο, ναυτιλιακό πετρέλαιο στη θέση του πετρελαίου θέρμανσης.

Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ) κρούει το καμπανάκι του κινδύνου για τη θέρμανση με καυσόξυλα και ξυλόσομπες, στις οποίες έχουν καταφύγει οι πολίτες, προκειμένου να υποκαταστήσουν το πανάκριβο πετρέλαιο θέρμανσης. «Τους τελευταίους μήνες στο Μαρούσι και το Κορωπί διαπιστώθηκε 18 φορές αύξηση των αιωρούμενων μικροσωματιδίων πάνω από το ανώτατο επιτρεπτό όριο των 50 mg/κ.μ.», αναφέρει ο ΙΣΑ σε πρόσφατη ανακοίνωσή του και προειδοποιεί για τους κινδύνους στην υγεία των πολιτών, ιδιαίτερα των μικρών παιδιών και των χρονίως πασχόντων.
«Kαμπανάκι» από τους επιστήμονες για τη θέρμανση με καυσόξυλα

Η καύση ξύλου με βασικό στοιχείο των άνθρακα προκαλεί καθημερινά μεγαλύτερη συγκέντρωση αιωρούμενων μικροσωματιδίων τονίζουν οι ειδικοί επιστήμονες, υπογραμμίζοντας ότι σε συνδυασμό με τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες δημιουργούν έναν ασφυκτικό «συνδυασμό» για τους πολίτες.

Τα παραδοσιακά τζάκια με καυσόξυλα και οι ξυλόσομπες εκλύουν περίπου 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα μικροσωματίδια ανά κιλό καύσιμης ύλης σε σχέση με ένα σύγχρονο καυστήρα πετρελαίου. Αν σε αυτά προστεθούν οι καύσεις άλλων υλικών, όπως πλαστικών, επίπλων, μελαμίνης και κόντρα πλακέ, στα οποία στρέφονται οι πολίτες «καίγοντας» οτιδήποτε βρίσκουν για να θερμανθούν, το αποτέλεσμα είναι ένα τοξικό, καρκινογόνο κοκτέιλ με διοξίνες και μικροσωματίδια που απειλούν άμεσα την υγεία.
«Kαμπανάκι» από τους επιστήμονες για τη θέρμανση με καυσόξυλα

«Ο ΙΣΑ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη σοβαρότητα ενός φαινομένου που έχει λάβει απειλητικές διαστάσεις και θέτει σε κίνδυνο την υγεία εκατομμυρίων πολιτών, προμηνύοντας τον αφανισμό ζωτικής πηγής οξυγόνου και οικολογικής ισορροπίας στο περιβάλλον, τα δάση μας» καταλήγει ανακοίνωση του Ιατρικού Συλλόγου, υπογραμμίζοντας μία ακόμα «παράπλευρη» απώλεια, καθώς δάση και περιαστικά άλση κινδυνεύουν να υποστούν ανεπανόρθωτες ζημιές από τη λαθραία υλοτόμηση, τόσο από επιτήδειους κερδοσκόπους, όσο και από πολίτες που αδυνατούν να θερμανθούν διαφορετικά.

«Το τζάκι απειλεί την υγεία και στο εσωτερικό των σπιτιών καθώς μεγάλο μέρος του καπνού παραμένει μέσα στο σπίτι. Γι αυτό και οι ειδικοί συμβουλεύουν ότι σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητο να παραμένει ένα μισάνοικτο παράθυρο για την ανανέωση του εσωτερικού αέρα στο διαμέρισμα» αναφέρει το ΚΕΕΛΠΝΟ σε ανακοίνωσή του.

Το εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ, το οποίο έκανε έρευνα σε 30 νοικοκυριά στη Θεσσαλονίκη, προτείνει ως μέτρα αντιμετώπισης της ρύπανσης τους εσωτερικού και εξωτερικού αέρα από τα τζάκια, την αποξήρανση της χρησιμοποιούμενης ξυλείας και των άλλων τύπων βιομάζας, -καθώς ευθύνη για την αιθαλομίχλη δεν έχουν μόνον τα τζάκια και οι ξυλόσομπες, αλλά και τα πέλλετ και άλλες μορφές βιομάζας- τον έλεγχο ποιότητας και την πιστοποίηση των μπρικετών και των πέλετ βιομάζας.

Δημόσια υγεία
Η μελέτη του ΑΠΘ εκτιμά ότι το οικονομικό κόστος από την επιβάρυνση της δημόσιας υγείας λόγω τζακιών αυξήθηκε το 2012 σε σχέση με το 2011 κατά 40 εκατομμύρια ευρώ μόνον για τη μητροπολική περιοχή της Θεσσαλονίκης.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος – Ενέργειας έχει περιοριστεί προς το παρών σε συστάσεις. Σε ανακοινώσεις του επισημαίνει ότι η ενδεχόμενη καύση συνθετικών προϊόντων ξυλείας επιβαρύνει την υγεία τόσο του χρήστη όσο και των πολιτών, όμως ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση του φαινομένου δεν έχουν ληφθεί, παρά τις συσκέψεις και τις συστάσεις.

Αλλά ούτε από το υπουργείο Οικονομικών είναι καλά τα νέα. Στο τέλος Νοεμβρίου, μήνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, τα έσοδα Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης από ενεργειακά προϊόντα φθάνουν στα 353 εκατ. ευρώ, έναντι 389 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου χρόνου. Τα πρώτα στοιχεία πωλήσεων πετρελαίου θέρμανσης για τον Οκτώβριο δείχνουν μείωση της τάξης του 90% σε σχέση με τα επίπεδα του Οκτωβρίου 2011, του Νοεμβρίου μείωση κατά 80% σε σχέση με τον Νοέμβριο 2011 και τον Δεκέμβριο 50% κάτω σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2011. Εταιρείες εμπορίας και πρατηριούχοι μιλούν για μείωση της ζήτησης πετρελαίου κίνησης της τάξης του 40 – 50% σε σχέση με την περυσινή περίοδο και προβλέπουν ότι πολλά πρατήρια και εταιρείες πώλησης πετρελαίου θέρμανσης θα κλείσουν.

Οι Επαγγελματικές Οργανώσεις Λιανικής Αγοράς Καυσίμων ζητούν την άμεση μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης και μιλούν για «οικονομικό έγκλημα σε βάρος της κοινωνίας και των εσόδων του Δημοσίου» εξαιτίας τη κατακόρυφης αύξησης του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης.

Στις παράπλευρες απώλειες έχει προστεθεί και το σύστημα ηλεκτρισμού. Πολλοί πολίτες στράφηκαν σε ηλεκτρικά θερμαντικά συστήματα. Η ζήτηση ηλεκτρισμού, η οποία εξαιτίας της ύφεσης είχε υποχωρήσει, αυξήθηκε ξαφνικά από τα μέσα Νοεμβρίου και μετά, όταν επιδεινώθηκαν οι καιρικές συνθήκες. Το αποτέλεσμα ήταν να χρειαστούν έξτρα ποσότητες φυσικού αερίου, καθώς τα ιδιωτικά ηλεκτροπαραγωγικά εργοστάσια «καίνε» φυσικό αέριο και η ΔΕΗ να αυξήσει την παραγωγή υδροηλεκτρικών και λιγντιτικών σταθμών προκειμένου να καλυφθεί η ζήτηση. Την ίδια ώρα, η κρατική εταιρία φυσικού αερίου, η ΔΕΠΑ έσπευδε να αγοράσει έξτρα ποσότητες αερίου και να επισπεύσει τις παραδόσεις για να καλύψει τη ζήτηση.

Ανάγκη μέτρων
Το ηλεκτρικό σύστημα της χώρας δεν αντέχει σε μία μαζική στροφή των καταναλωτών στην ηλεκτρική ενέργεια προκειμένου να καλυφθούν ανάγκες θέρμανσης, αναφέρουν στελέχη της ενεργειακής αγοράς. Υπάρχουν βέβαια και οι κερδισμένοι της κατάστασης. Πέραν από τους εμπόρους ξυλείας, πέλλετ, ηλεκτρικών συστημάτων θέρμανσης κ.λπ., οι Εταιρείες Παροχής Αερίου (ΕΠΑ) είδαν τα συμβόλαιά τους να αυξάνονται κατακόρυφα. Μόνο στην ΕΠΑ Αττικής οι νέες συμβάσεις για παροχή φυσικού αερίου αυξήθηκαν 40%. Η απότομη μετάβαση στο ακριβό πετρέλαιο θέρμανσης όχι μόνον διατάραξε την αγορά, αλλά έφερε πολλά προβλήματα, με κυριότερο τη σοβαρή απειλή της δημόσιας υγείας από την αιθαλομίχλη στις πόλεις. Αν δεν ληφθούν μέτρα σύντομα, η εξίσωση των φόρων στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες τόσο για την υγεία των πολιτών όσο και για τα δημόσια έσοδα.

Από imerisia.gr